Słowa kluczowe (keywords) : siedmiopalecznik, siedmiopalecznik błotny, comarum, comarum palustre, pięciornik błotny


Nazewnictwo i synonimy

Polska nazwa: Siedmiopalecznik błotny
Synonimy: Pięciornik błotny, Potentilla palustris
Łacińska nazwa: Comarum palustre L.

Nazwy w innych językach:

eng. Purple marshlocks, Swamp cinquefoil
franc. Potentille des marais
niem. Blutauge
ros. Sabielnik

Systematyka: Różowate - Rosaceae

Foto: wikimedia.org

Opis rośliny i cechy charakterystyczne: Roślina wieloletnia. Liście nieparzystopierzaste, prawie palczaste, o 5-7 listkach, piłkowane, z wierzchu ciemnozielone, a spodem szaro owłosione. Kwiaty purpurowe, 5-6 płatkowe, w baldachogronach. Łodyga rozesłana, wzosząca się lub wzniesiona, zdrewniała u podstawy. [5, 2]

Występowanie: Europa, Azja, Ameryka Północna, w Polsce głównie na niżu, podmokłe łąki i pastwiska, brzegi stawów, rzek i strumieni, mokradła, bagna, torfowiska. Roślina dość rzadka. Uprawiana w krzyzówkach z truskawką.

Surowiec leczniczy: Kłącze i ziele Siedmiopalecznika - rhizoma et herba Comari. Kłacze zbierane wiosną i jesienia, ziele przez całe lato (w okresie kwitnienia). Suszenie w temp. do 50 stopni Celsjusza. [2]

Skład: zawiera garbniki (9-20%), kwas galusowy, kwas elagowy, chinowy, katechinowy, flobafeny fitoncydy triterpenowe i fenolowe, glikozydy fenolowe, olejek eteryczny, kwas izomasłowy, kwas izowalerianowy, kwercetynę. [2]

Działanie: Działa wybitnie: ściągająco, przeciwkrwotocznie, przeciwzapalnie, zapierająco (surowiec garbnikowy). Ochronne na miąższ wątroby, odtruwające wątrobę, ochronne na nerki i naczynia krwionośne, przeciwrodnikowe, antyoksydacyjne, przeciwzapalne; przeciwwysiękowe, ściągające na skórę i błony śluzowe, obkurczające naczynia krwionośne i pory, hamujące wydzielanie potu i łoju, hamujące odczyny alergiczne, przeciwobrzękowe, przyspieszające krzepniecie krwi na zasadzie wytrącania włóknika i przyspieszania usieciowania skrzepu; przyspieszające gojenie ran, wzmagające ziarninowanie i naskórnikowanie; zmniejszające wydzielanie soków trawiennych, hamujące procesy gnicia i fermentacji w jelitach; antyseptyczne; zmniejszające przekrwienie błon śluzowych; w okładach i kroplach do oczu – odkażające i hamujące łzawienie.

Zastosowanie: Dzięki zawieraniu kwasów tłuszczowych krótko- i średniołańcuchowych przyspiesza regenerację nabłonka jelit i stanowi czynnik ochronny i troficzny dla kosmków jelitowych, powinien być polecany przy wszelkich owrzodzeniach żołądka, jelita cienkiego i grubego oraz zaburzeniach sekrecyjno-absorpcyjnych jelit. Fenolokwasy siedmiopalecznika działają dodatkowo ochronnie na tkankę nabłonkową i hepatocyty. [2]

W zielarstwie ludowym i także w mojej praktyce roślina przydatna na wszelkie bóle i stany zapalne kości, stawów, kręgosłupa - w wyciągach alkoholowych zwłaszcza, stosowana także zewnętrznie do okładów na bolące kości, stawy.

Historia :
W dawnych czasach roślina stosowana do garbowania skór. [13] Korzeń farbuje na czerwono trudno powiedzieć, czy był kiedykolwiek stosowany w farbiarstwie.